Skip to main content

Voedings- en gezondheidsclaims

voedings- en gezondheidsclaims

Wetgeving voedings- en gezondheidsclaims

De Europese regels voor het maken van voedingsclaims en/of gezondheidsclaims zijn vastgesteld bij Verordening (EG) nr. 1924/2006. Doel van deze verordening is het waarborgen van een hoog beschermingsniveau voor consumenten. De EU-verordening over voedings- en gezondheidsclaims is eind 2006 gepubliceerd en blijkt in de praktijk nog steeds voor veel onduidelijkheden te zorgen. Zo bleek in maart 2017 nog dat eenderde van de etiketten van peutermelk niet aan de regels voor voedings- en gezondheidsclaims voldoet. 

Voedings- en gezondheidsclaims mogen in de etikettering en presentatie van levensmiddelen die in de Gemeenschap in de handel worden gebracht en in de daarvoor gemaakte reclame uitsluitend worden gebruikt indien zij in overeenstemming zijn met deze verordening. Claims mogen nooit onjuist, dubbelzinnig of misleidend zijn.  Er wordt onderscheid gemaakt tussen voedingsclaims en gezondheidsclaim.

Wat is een voedingsclaim?

Een voedingsclaim is een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat een levensmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft die zijn toe te schrijven aan de energetische (calorische) waarde die het (in verlaagde of verhoogde mate/niet) levert en/of de nutriënten of andere stoffen die het (in verlaagde of verhoogde mate/niet) bevat. De toegestane voedingsclaims zijn opgenomen in de bijlage bij de claimsverordening. Een voorbeeld van een voedingsclaim is: "verlaagd gehalte aan vet". 

Wat is een gezondheidsclaim?

Een gezondheidsclaim is een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat er een verband bestaat tussen een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid. Gezondheidsclaims moeten wetenschappelijk bewezen zijn. Deze beoordeling wordt uitgevoerd door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (European Food Safety Authority). Na beoordeling van de EFSA keurt de Europese Commissie uiteindelijk de gezondheidsclaim goed of af. 
 
Bij Verordening (EG) nr. 432/2012 is een lijst met toegestane gezondheidsclaims voor levensmiddelen vastgesteld. In deze lijst staan gezondheidsclaims die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en gezondheid van kinderen gaan. Een voorbeeld van een goedgekeurde gezondheidsclaim is: "Calcium draagt bij tot een normale werking van de spieren".
 
Gezondheidsclaims moeten niet verward worden met medische claims. Een medische claim is een bewering over het voorkomen, behandelen of genezen van een ziekte. Het gebruik van medische claims is verboden bij het verkopen een aanprijzen van levensmiddelen. 
 
Voor kruiden (ook wel 'botanicals) is nog niet vastgesteld welke gezondheidsclaims mogen worden gebruikt. Deze staan al geruime tijd 'on hold'. 

Voedingsprofielen

In de claimsverordening (Verordening EG nr. 1924/2006) staat dat de Commissie uiterlijk op 19 januari 2009 voedingsprofielen had moeten opstellen. Voedingsprofielen zouden ervoor moeten zorgen dat er geen claims meer gemaakt kunnen worden over levensmiddelen die veel suiker, vet of zout bevatten. Tot op heden zijn ze echter nog niet vastgesteld, eerdere discussies hierover liepen steeds op niets uit.

Controle claims

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of bedrijven zich aan de claimswetgeving houden. Voor advies vooraf over het gebruik van claims op een etiket kunt u niet bij de NVWA terecht. Zij treden alleen op bij misstanden. Bij overtreding van de claimsverordening kan de NVWA, afhankelijk van de ernst van de overtreding, een schriftelijke waarschuwing geven of direct een boete opleggen. Treedt de NVWA op op basis van de Geneesmiddelenwet, dan kunnen de boetes zeer hoog zijn. Voorkom dit en laat u vooraf goed adviseren over het gebruik van voedings- en gezondheidsclaims.

Ontwikkelingen claims

Wilt u op de hoogte gehouden worden van alle ontwikkelingen rondom voedings- en gezondheidsclaim? Dan adviseren wij u een Business abonnement op ons informatiesysteem. Daarin vindt u onder altijd de actuele (geconsolideerde) wetteksten van Verordening (EG) nr. 1924/2006 en Verordening (EG) nr. 432/2012, maar ook alle EFSA-opinies en voorstellen voor goedkeuring of afwijzing van gezondheidsclaims.